Ks. Kan. Prof. Stanisław Ołdakowski


Ks. Stanisław Ołdakowski urodził się w dniu 07.07.1912 w mieście Tacoma w stanie Waszyngton w USA. Rodzice przyszłego kapłana przybyli do USA z Wąsosza: Władysław Ołdakowski w 1909 r. w wieku 21 lat, Anna Dardzińska w 1911 w wieku 23 lat. Tu zawarli związek małżeński. W 1921 r. rodzina Ołdakowskich postanowiła wrócić do niepodległej Polski. Zamieszkali w parafii Wąsosz we wsi Komosewo. Po ukończeniu w 1931 r. Gimnazjum w Grajewie ks. Stanisław wstąpił do Seminarium Duchownego w Łomży, gdzie 6 VI 1936 przyjął święcenia kapłańskie. W okresie VII - IX 1936 był wikariuszem w parafii Dobrzyjałowo, a następnie w parafii Wysokiem Mazowieckiem. Podczas wojny przebywał w Raszynie pod Warszawą. W 1947 r. uzyskał stopień magistra. W latach 1947-1951 był prefektem w Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Ostrołęce. W każdą niedzielę wygłaszał homilię dla młodzieży szkół ostrołęckich, kształtując w jej sercach umiłowanie do Boga i Ojczyzny. Młodzież szkolna obdarzyła go pełnym zaufaniem i szacunkiem związując się z nim ideową przyjaźnią. W maju 1950 r. władze Ostrołęki urządziły zawody sportowe dla młodzieży szkolnej w czasie niedzielnej Mszy Św. W związku z tym prefekt, ks. Ołdakowski, poinformował z ambony wiernych, że wielu uczniów nie mogło wziąć udziału w niedzielnym nabożeństwie. Na zakończenie kazania ostrzegł władze, że jeżeli sytuacja będzie się powtarzać, to złoży protest w ministerstwie, ponieważ jego zdaniem „jest to pogwałcanie i uniemożliwianie spełniania podstawowych obowiązków katolickich”. Prefekt, ks. Stanisław Ołdakowski w trybie natychmiastowym bez podania przyczyn został usunięty ze szkoły. Nie pomogły interwencje Kurii Diecezjalnej w Łomży, parafian, młodzieży i duchowieństwa. Władza ludowa widziała w ks. Ołdakowskim inspiratora niepodległościowych dążeń młodzieży ostrołęckiej, a więc i swego wroga. Chciano go oderwać od młodzieży a następnie zniszczyć. W marcu 1951 r. i powtórnie w marcu 1952 r. nastąpiły aresztowania i posypały się wyroki skazujące młodzież szkolną. Podczas przesłuchań UB najbrutalniejszymi metodami śledczymi chciało wymusić na młodzieży zeznania oskarżające ks. St. Ołdakowskiego jako jednego z głównych inspiratorów powstania nielegalnej organizacji na terenie szkoły skierowanej przeciwko władzy ludowej. Pomimo tych haniebnych poczynań władz śledczych, usiłujących wykorzystać młodzież przeciwko księdzu, stał się on dla władzy ludowej bastionem nie do pokonania. Po wprowadzeniu przez rząd w dnia 22 lipca 1952 roku antyreligijnej ustawy, ks. Ołdakowski żądał złożenia przysięgi przez wiernych, że nie ustaną w walce o wiarę i Kościół katolicki. Poza tym, nie bacząc na skutki swoich wypowiedzi podkreślał, by ludzie „nie tracili ducha, bo wkrótce wyzwoli się Polska od bezbożników i będzie wolna”. Od młodzieży przyjmował ślubowanie, że „będzie kochała Boga bardziej niż własną Ojczyznę”. Ta działalność postrzegana była przez władze, jako „robota wywrotowa” i tym samym stanowiąca zagrożenie dla komunistycznego ustroju. Działacze partyjni oceniali go jako szczególnie niebezpiecznego, ponieważ jak zauważyli, dla młodego pokolenia był autorytetem i po jego wizytach w Ostrołęce ożywiała się „wroga działalność środowisk młodzieżowych w postaci wrogich napisów, ulotek i wrogich wypowiedzi w szkole na lekcjach”.

W lutym 1953 r. władza zażądała usunięcia z zajmowanych stanowisk najbardziej „reakcyjnych duchownych”, w tym notariusza kurii łomżyńskiej, ks. Stanisława Ołdakowskiego. Dnia 11 marca 1953 r. Prezydium WRN przedstawiło bp. Mościckiemu decyzję o pozbawieniu księdza dotychczasowej funkcji. Zarzucano mu szkodliwą działalność wobec państwa i utrudnianie postępu gospodarczego, społecznego i kulturalnego. Ponadto, zdaniem lokalnych władz, „nadużywał ambony do walki z Polską Ludową”. W sprawie księdza, wielokrotnie interweniował u miejscowych władz bp Falkowski i sekretarz Episkopatu Polski, bp Choromański.

W 1953 ks. Stanisław Ołdakowski obronił pracę doktorską z teologii. W latach 1953 -1957 pracował w parafii w Sokoły jako wikariusz. Od 1957 r. pracował w kurii diecezjalnej. Jednocześnie w latach 1951-1985 pracował jako wykładowca w Seminarium Duchownym w Łomży. W 1967 r. otrzymał godność kanonika honorowego kapituły katedralnej w Łomży. Ks. Prof. Stanisław Ołdakowski zmarł 2 VIII 1986 r. w wieku 74 lat. Pochowany został wspólnie ze swoimi rodzicami: Anną (1888 – 1981) i Władysławem (1888 – 1955) na cmentarzu parafialnym w Wąsoszu.


Opracował Adam Ostrowski